Śledzik 2017 a tradycje Ostatków

W tym roku tak zwane „ostatki” będą wypadać między 23 lutego a 1 marca. A ponieważ w Polsce rozpoczynają się tradycyjnie dopiero o północy z wtorku na środę popielcową, to “śledzik” wypadnie 28 lutego. Z tej okazji przyglądamy się dziś historii tego obyczaju.

Co „mówi” Wikipedia, jeśli spytać ją o ten zwyczaj? „Ostatki, zapusty (ludowy: mięsopust, śląski: kozelek, odpowiednik prawosławnej: maslenicy) – słowo to oznacza ostatnie dni karnawału od tłustego czwartku kończące się zawsze we wtorek, zwany w Polsce „śledzikiem” (w Wielkopolsce jest to tzw. „podkoziołek”). Następny dzień – Środa Popielcowa – oznacza początek wielkiego postu i oczekiwania na Wielkanoc. Obydwa święta są świętami ruchomymi. W ostatki urządza się ostatnie huczne zabawy, bale przed nadchodzącym okresem wstrzemięźliwości. Ostatki mogą wypaść najwcześniej 4 lutego, zaś najpóźniej 9 marca.”

Ostatki w Polsce

Staropolska tradycja nakazuje, aby przed nadejściem Środy Popielcowej poszaleć w ostatni dzień karnawału, a więc w “ostatki”, które ze względu na region, bywają nazywane “mięsopustem”, “podkoziołkiem” lub najczęściej “śledzikiem”, bo właśnie tego dnia rozstajemy się z obfitymi przysmakami, a witamy postną rybkę – śledzia.

Jak podają różne źródła, historia ostatków wiąże się bezpośrednio z karnawałem, który obchodzony jest w naszym kraju od średniowiecza. Z definicji ostatki to „ostatni czas przed Wielkim Postem”. Najwięcej obrzędów związanych z tym czasem wykształciło się w obrębie kultury ludowej, gdzie na wsiach odbywały się maskarady z udziałem przebierańców oraz taneczne pląsy – na Śląsku w intencji urodzaju lnu i konopi, zbóż i ziemniaków, a w karczmach Wielkopolski dziewczęta w tańcu wrzucały pieniądze pod specjalnie przygotowaną figurę koziołka, w intencji rychłego zamążpójścia.

Ostatki na świecie

Ostatni piątek przed Środą Popielcową to początek największego balu karnawałowego na świecie, czyli w Rio de Janeiro. W tym czasie ruszają też bale w innych miejscach, np. Notting Hill Carnival w Londynie, festiwal Nowy Orlean, Sydney, Wenecja, ale szaleją też Wyspy Kanaryjskie, czy Niemcy.

Na całym świecie rozpowszechnione jest tak zwane “Mardi Gras”, czyli “tłusty wtorek” poprzedzający środę popielcową. W Wielkiej Brytanii ma swój odpowiednik w formie “Pancake Tuesday” (naleśnikowy wtorek) lub “Shrove Tuesday”. W Szwecji i innych krajach północnej Europy jada się wtedy semle. W Danii świętuje się – fastelavn, na Islandii – bolludagur, czyli “słodkie bułeczki”, a w Niemczech – “Fasnacht”.

O północy z wtorku na środę koniec weneckiego karnawału obwieszczą dzwony bazyliki na placu Św. Marka, a przez Canal Grande przepłyną w milczeniu gondolierzy z pochodniami w rękach….

Ostatki na Zrabatowani.pl

Zbliża się weekend, ostatni w tegorocznym karnawale. Warto się przygotować, na przykład na imprezę w gronie przyjaciół – domową, ale z większym „przytupem”. Nie trzeba wiele, muzyka podająca rytm do tańca, fajne przekąski, ulubiony alkohol. Gazetki promocyjne na Zrabatowani.pl polecają się do zakupów: promocjami, zniżkami, ofertami specjalnymi, takimi jak ta w Biedronce – „Festiwal super cen”, czy luksusowe marki spożywcze oferowane teraz w Tesco.