Jak czytanie wpływa na nasz mózg?

W starożytnej bibliotece aleksandryjskiej widniał napis „Książka to lekarstwo dla umysłu”. Podobnego zdania była nasza noblistka Wisława Szymborska, która twierdziła, że „czytanie jest najpiękniejszą zabawą, jaką sobie ludzkość wymyśliła”. Skąd bierze się taki zachwyt nad czytaniem? Najlepiej zapytać o to pracowników księgarni, ale jeszcze lepiej jest po prostu kupić książkę w takich sklepach jak Znak czy Empik, wziąć ją do ręki i zacząć czytać.

Czytanie to wyzwanie

Sztukę czytania opanowujemy już w szkole podstawowej z lepszym lub gorszym skutkiem. Początki nauki czytania decydują również o tym, czy w przyszłości staniemy się molami książkowymi czy też nie. Nawet jeśli nie mamy w sobie wyrobionego nawyku czytania, warto poznać kilka zalet regularnej lektury.

W czasie czytania angażujemy znaczne obszary naszego mózgu, ale również dużą część mięśni. Trzeba bowiem zaleźć odpowiednią pozycję i utrzymywać ją przez dłuższy czas – to aktywizuje mięśnie szkieletowe. Aktywne pozostają również mięśnie gałek ocznych – muszą na bieżąco śledzić tekst.

Choć wszyscy potrafimy czytać, warto mieć na uwadze, że jest to wyjątkowa umiejętność. Nasze mózgi nie posiadają żadnej wydzielonej struktury, która odpowiadałaby za zdolności do czytania i jednocześnie wyróżniałaby nas od innych zwierząt. Już samo opanowanie tej sztuki jest zatem wielkim wyzwaniem, a umiejętność tę należy pielęgnować.

Czytanie rozwija społecznie

Codzienna lektura sprawia, że stajemy się istotami społecznymi. Po pierwsze, poznajemy różne światy. Nie chodzi tu wyłącznie o światy zmyślone i prawdziwe, ale o to, że książki poruszają bardzo różnorodne tematy społeczne i za miejsce na miejsce akcji obierają takie, które będą żywo oddziaływać na naszą wyobraźnię. Dzięki temu rozwija się w nas zdolność do myślenia w szerokich kontekstach społecznych, a także empatia i wyrozumiałość. Przenosimy je ze świata lektury do świata, który nas otacza. Po drugie, regularne czytanie dostarcza wiedzy o świecie, a zatem nie musimy milczeć w czasie żarliwych dyskusji, ale swobodnie możemy wypowiadać swoje zdanie.

Czytanie to rozwój umiejętności językowych

Gdy czytamy, posługujemy się uniwersalnym kodem, czyli językiem. Może być to język narodowy lub obcy. Język może być doskonalony poprzez czerpanie dobrych wzorców z lektur – poznajemy różne warianty użycia składni, poznajemy zróżnicowany zasób słownictwa i wzbogacamy własny słownik, wyrabiamy w sobie zdolność do myślenia abstrakcyjnego, więc z łatwością odczytujemy metaforę czy sarkazm. Książka – zwłaszcza ta dobrze zredagowana – jest zawsze źródłem dobrych wzorców, które warto naśladować.

Po jakie książki warto sięgać?

To, jakie książki najbardziej lubimy, jest sprawą mocno zróżnicowaną – najlepiej jednak, by czytać różne gatunki, ponieważ inaczej będzie wpływać na nas reportaż, inaczej wywiad-rzeka, a jeszcze inaczej epopeja narodowa. Każdy z tych gatunków ma własne cechy charakterystyczne i w zupełnie inne emocje uzbraja nasz mózg – warto poznać je wszystkie.